TESBİH TERİMLERİ
Alt Ağaç:
Tesbih tezgâhının ayaklarına verilen isim.
Arda:
Tesbih tanelerinin elde edileceği maddenin rendelenip şekillendirildiği alet.
Çarköşe:
Tesbih tanelerinin hassas bir şeklide ortalarından delme işleminin yapıldığı delme mili.
Çeken:
Tesbihler tornada çekilerek yapıldığı için tesbihi yapana verilen isim.
Çıkrık Kemâne:
Tesbih tezgâhının bir diğer adı.
Delikli Peşme:
Tesbih tezgâhının ortasında yer alan ve ayar delikleri bulunan kısım.
Faseta:
Yuvarlak tesbih tanelerinin tıraşlanarak kristalize hale getirilmesi işlemi.
Hadde:
Her bir tesbih tanesinin aynı boyda olup olmadığını kontrol etmek için üzerinde bir delik bulunan kemik ölçekten geçirme işlemi.
İmâme:
Tesbih tanelerinin birleştiği yere konulan uzunca güzel şekilli parça.
Kamçı:
İmâmenin üzerine takılan püsküllerin altın ya da gümüş telle yapılanlarına verilen isim.
Kelebek:
Tesbih tezgâhının dönen yuvarlak kısmı olan “Kubbe”yi tutan kısım.
Kılabdan:
Bükülmemiş ipek ip üzerine, çok ince çekilmiş altın veyagümüş tellerin sarılmasıyla elde edilen ip.
Kilit (Takoz):
Tesbih çekiminde rahat kullanılabilecek tane aralığının tespit edildiği parça.
Kubbe:
Tesbih tezgâhının dönen yuvarlak kısmına verilen isim.
Kürevi:
Tam yuvarlak olarak yapılan tesbih tanesine verilen isim.
Malafa:
Tesbih tezgâhında kalıp almaya yarayan parça.
Manşon:
Tesbihlerde bulunan imame üzerine doğrudan doğruya bağlanan ve üzerine altın veya gümüşten örme küçük kılıf.
Nişâne (Durak):
Doksandokuzluk tesbihlerde her otuzüç taneyi ayıran yassı parça.
Sığırcık:
Şişkin karınlı, uçları sivri, limona benzeyen tesbih tanesi.
Sübhakeş:
Tesbihi oluşturan parçaları tornada çeken usta.
Tahril:
Tesbih için yapılmış olan, aşınmaya dayanıklı bir ip çeşidi.
Tane:
Tesbihi oluşturan genel olarak yuvarlak hatlı biçimler.
Tay:
Tesbih yapılan tezgâhın yanlarına verilen isim.
Tepelik:
İmâmenin ucundaki tesbih ipini toparlayan ve nîşaneye benzeyen parçaya verilen isim.
Tezgâh:
Tesbih ustasının tesbihini yaptığı platform.
Tezgâh Takozu:
Tesbih ustasının tesbihini yaparken ayağını dayayarak güç aldığı parça.
Türk Başı:
Tesbih kamçısının üst ucunda yine altın ve gümüşten, dörtlü huzmelerle yuvarlak veya oval olarak örülmüş tanelerin adı.
Pul:
Bazı tesbihlerde yedi defa yapılacak devirleri saymak için imâmeden itibaren yedinci taneden sonra konulan mercimek şeklindeki parça.
Püskül:
İmâmeden sonra tesbihe ipek ya da farklı malzemeden yapılarak eklenen bölüm.
Vird:
Tekrar edilmesi alışkanlık haline gelmiş olan Allah’ın isimleri, dualar ve Kur’an-ı Kerim’den ayetlerin her birine verilen isim.
Yüsr:
Sanat harikası hâline gelen ve zenginleşen tesbihlere verilen isim.
Zenne:
Küçük taneli tesbihlere verilen isim.
Son Eklenen Blog Yazıları